Bloed wast Duch schoon

Op een zerk in Blijham las ik dat de overledene 'Vrede door het bloed Zijns kruises' gevonden had.

De Cambodjaanse kampbeul Duch heeft op zijn minst het bloed van 12000 gevangen aan zijn handen, maar in een documentaire hoorde ik hem zeggen dat Jezus aan het kruis ook voor zíjn zonden was gestorven.

Van de rechter kreeg Duch levenslang, maar de Heer had hem dus al lang vergiffenis geschonken. De oude Rode Khmer-marxist had de brief van Paulus aan de Kolossenzen goed gelezen.

Ook u, die eertijds vervreemd en vijandig gezind waart blijkens uw boze werken, heeft Hij thans weder verzoend,

Dat geldt ook voor u. Vroeger had u geen band met God en was u hem vijandig gezind, zoals bleek uit uw slechte leven.

Mijn herinnering als hond

Zou Cees Nooteboom het werk kennen van de negentiende-eeuwse Franse schrijver Jules-Amédée Barbey d'Aurevilly? Zijn bundel Les diaboliques bevat verhalen over vrouwen die een misdaad begaan of wraak nemen. Rita Azevedo Gomes koos voor haar verfilming A vingança de uma mulher (A womans'Revenge) voor de dame die hoer wordt uit wraak: manlief heeft haar minnaar door pijlen laten doorboren en zijn hart aan een hond gevoerd. Een van de hoofdpersonen mijmert over vroeger en merkt op dat de herinnering een hond is die aan je voeten knielt. In Nootebooms roman Rituelen herinnert Inni Wintrop zich de beurskoersen van de dag dat hij vergeefs probeerde zich te verhangen op de wc. Hij kon er ook niets aan doen, schrijft Nooteboom: "Herinnering is als een hond die gaat liggen waar hij wil."

Duch

In de documentaire Duch, le maître des forges de l'enfer vertelt deze Rode Khemerpolitieman over de martelgevangenis S-21. Hij was daar de baas. Meer dan 12000 Cambodjanen kwamen onder zijn verantwoordelijkheid om het leven, maar schuldig is hij niet, vindt Duch. Hij was alleen maar een instrument van de proletarische dictatuur die de Rode Khmer had gevestigd.
Hij gaf wel toe 'de rethoriek van de executie' te hebben geschreven, maar vroeg ook om vergiffenis.
Op de dag dat Het Internationaal Filmfestival Rotterdam de film vertoonde, veroordeelde het Cambodjatribunaal hem in hoger beroep tot levenslang.