Hans uit Leedvermaak van Judith Herzberg, dat wordt bevolkt door Joodse personages, weet heel goed dat toeval alleen in het echte leven bestaat, maar in het verzonnen bestaan geen plaats heeft:
"Natuurlijk kan dat toeval zijn, maar ik vind het niet juist. Waarom die onbetrouwbare makelaar nou juist zo'n neus moet hebben. Ik bedoel natuurlijk, iedereen kan onbetrouwbaar zijn, met geld zeker, dus waarom niet iemand met een neus. Maar op toneel of in een verhaal daar is dat níet toevallig. Wij kunnen ons dat niet veroorloven, er zijn al zoveel vooroordelen, daar moeten wij niet aan meedoen."
"Persoon, persoon! Het gaat niet om mij of jou als persoon, als sterfelijk omhulsel.
BeantwoordenVerwijderenDat is tijdelijk, dat is toeval.
De kosmos is groot, maar er is geen plaats voor romatiek. Ongeremd losbeuken op elkaar dat is wat de kosmos wil."
(uit Op onze zenuwe, Ko van den Bosch)